Historia

Pierwsza kolekcja muzealna w Nowym Targu powstała przed I Wojną Światową w budynku nowotarskiego Gimnazjum pod kierunkiem prof. Kazimierza Barana.

Zamysł stworzenia Muzeum zrealizowała grupa działaczy Komisji Opieki nad Zabytkami przy Oddziale PTTK Gorce pod przewodnictwem Czesława Pajerskiego, długoletniego, społecznego kustosza Muzeum. Obecnie Muzeum nosi jego imię.

Powstanie muzeum zawdzięczamy Stefani Przybysz-Szewczyk, Władysławowi Obłaźnemu, Franciszkowi Potoczkowi, Adamowi Szoskiemu, Czesławowi Stahl, Balbinie Białońskiej, Alojzemu Zubkowi, Teofilowi Zubkowi.

Oficjalny wniosek o powołanie Muzeum został zgłoszony przez Czesława Pajerskiego na spotkaniu opiekunów zabytków PTTK w Wieliczce w 1959 r. Działacze gromadzili zbiory i organizowali placówkę, a gdy otwarto pierwszą ekspozycję muzeum w listopadzie 1966 r.

oprowadzali po niej społecznie.

W 1967 r. powołano Radę Muzealną, pod przewodnictwem Adama Szoskiego oraz Koło Miłośników Muzeum, działające w oparciu o zatwierdzony statut.

Muzeum kilkakrotnie zmieniało swoją siedzibę. Pierwsza ekspozycja i magazyny mieściły się w budynku przy ulicy Szaflarskiej 1, a w roku 1972 przeniesiono je do przestronnych wnętrz budynków przy ulicy Sobieskiego 2 i Rynek 7. Od 1994 roku po dzień dzisiejszy nowotarski Ratusz jest siedzibą muzeum.

Muzeum podejmowało wiele inicjatyw związanych z ochroną zabytków.

Pod patronatem muzeum powstały Izby Regionalne:

• Ciesiółki Podhalańskiej im. Jaśka Pary w Białce Tatrzańskiej - 1960 r.
• Zagroda Wybrana Blaszyńskich w Chochołowie - 1967 r.
• Izba Regionalna w starej plebani w Chyżnem - 1968 r.
• Izba Pracy Twórczej ceramika Jana Reczkowskiego w Nowym Targu.
• Izba Pamięci I LO w Nowym Targu.

Powstawanie izb regionalnych zachęcało ludzi do zbierania i ochrony zabytków kultury ludowej. Przeprowadzono wstępne prace remontowe pawilonu na Skałce w Szaflarach, zabudowań rodziny Blaszyńskich w Chochołowie. Prowadzono wstępne badania archeologiczne: na Kowańcu, na ulicy św. Anny w Nowym Targu, na Skałce w Szaflarach. Wiele obiektów muzealnych uratowano poprzez konserwację np. sztandary Towarzystwa Chóru i Teatru Ludowego, Gimnazjum w Nowym Targu, kolekcje obrazów i rzeźb.

Oprócz stałej ekspozycji muzeum organizowało wiele znaczących wystaw czasowych o różnorodnej tematyce.

W 2001 r. Rada Miejska Nowego Targu uhonorowała Muzeum Medalem za Szczególne Zasługi dla Miasta Nowy Targ.

Od 1.01.2010 r. Rada Miasta Nowy Targ przekazała zbiory i prowadzenie Muzeum Miejskiemu Ośrodkowi Kultury w Nowym Targu.