Dojazd
Wykład Mieszkańcy kamieniczek nowotarskiego Rynku Kamienica 26
2014-03-10
27 marca odbył się kolejny wykład Pani Barbary Słuszkiewicz. Uczestnicy, wśród których byli potomkowie byłych właścicieli i obecni mieszkańcy kamienicy 26, poznali historię tego domu.
Dom o nr 26 miał wymiary 9,45×14 m, co dawało ok. 132 m2 powierzchni. Na tyłach domu, od strony północnej dobudowano parterową oficynę. Na granicy z posesją nr 27, od strony północnej wzniesiono wspólny mur .
Pierwszy znany właściciel to Michał Guziak. Ożenił się w 1796 roku z Anną Olechowską. W roku 1811 nieruchomość znajdowała się już w posiadaniu Jakuba Kilanowicza i jego żony Marianny z Radwańskich. W 1828 roku dom nr 26 był własnością ich córki - Katarzyny(1794?1844) i jej męża Walentego Mozdyniewicza(1791?1841), wysłużonego austriackiego żołnierza. W 1860 roku właścicielem nieruchomości nr 26 był wzmiankowany jako ?obywatel? Piotr Fryźlewicz (1821?1873), syn szewca Wojciecha i Katarzyny z Lipkowskich. Był garbarzem, posiadał dom nr 57 (dzisiaj ul. Nadwodnia 1). Ożenił się w 1846 roku z Marianną Glombińską (1828?1914) z domu nr 24. Doczekali się jedenaściorga dzieci: Marianny (ur. 1849?1890), Katarzyny (ur. 1851), Agnieszki (ur. 1853), Bartłomieja (ur. 1856), Barbary (ur. 1857), Walentego (ur. 1860), Anny (ur. 1862), Magdaleny (ur. 1864), Wiktorii (ur. 1866), Józefa (ur. 1869) oraz Tekli (ur. 1871) . Po śmierci Piotra, w latach 1874?1899 nieruchomość nr 26 znajdowała się w rękach jego spadkobierców: w połowie ? wdowy, a w drugiej połowie ? dziesięciorga ich dzieci (z wyjątkiem Bartłomieja). Ponadto Marianna posiadała zapisane na udziałach dzieci prawo służebności ? bezpłatnego dożywotniego korzystania z nieruchomości . Utrzymywała rodzinę prowadząc tam zakład garbarski po swym zmarłym mężu. W 1893 roku Marianna Fryźlewiczowa sprzedała swą połowę udziałów własnościowych w nieruchomości nr 26 (w równych częściach) małżonkom Izaakowi i Dorocie Riegelhauptom.
W latach 1903?1917 właścicielami domu nr 26 byli małżonkowie Moritz i Berta Schlachetowie, którzy handlowali towarami mieszanymi. W 1917 roku obciążoną długami nieruchomość nr 26, po odkupiła w drodze egzekucji Katarzyna z Fryźlewiczów Krauzowiczowa. W 1931 roku formalnie sprzedała ją Katarzynie z Bryniarskich Fryźlewiczowej, a od niej nabyła ją w 1934 roku Helena z Krzystniaków Gołębiowska . Ta z kolei przekazała ją darowizną w 1945 roku córkom: Marii i Jadwidze.
Dom miał też licznych lokatarów.
1768?1788 mieszkał w nim Adalbert Gazda z żoną Agnieszką z Łapczyńskich i dziećmi. Potem Walenty i Katarzyna Bryniarscy, Kazimierz Howaniec z żoną Zofią, Jan Widerski, Sebastian Wielkiewicz z żoną Reginą. Najbardziej znanym lokatorem był Jan Łasiński ? burmistrz. Był bigamistą pomimo że miał żonę ożenił się powtórnie z Franciszką Reszówną i miał z nią sześcioro dzieci.
W latach 40. i 50. XIX stulecia lokatorami domu byli: piekarz Józef Schwann z żoną Teklą dzierżawiący tam sklepik. W 1876 roku w owym domu mieszkała rodzina kupca Naftalego Mastbauma, który oprócz 4 pomieszczeń mieszkalnych, wynajmował w nim lokal sklepowy od frontu, w 1883 roku handlował tam naftą . Następnie lokal sklepowy wydzierżawił przybyły w 1895 roku z Andrychowa kupiec Szaja Wilchfort, oferując od 1896 roku: towary mieszane. Podczas okupacji niemieckiej w latach 1940?1941 w domu nr 26 Wincenty Stawiszyński prowadził sklep z galanterią
Zobacz inne
2022-06-25Zapisy: Muzeum Drukarstwa w Nowym Targu,
ul. Sobieskiego 4, tel. 18 26 412 42.
2022-06-17
2022-05-18