Dojazd
Wykład Mieszkańcy kamieniczek nowotarskiego Rynku Kamienica 23
2013-12-13
Pani Barbara Słuszkiewicz na wykładzie przedstawiła historię kamienicy 23 przy nowotarskim Rynku.
Od strony Rynku działka została zabudowana na całej szerokości, w kierunku zachodnim sięgała do ul. Sokoła. W fasadzie domu znajdowała się z boku brama wjazdowa o szerokości 2,35 m. W latach 1909?1913 i 1926 dom został rozbudowany w dwupiętrową kamienicę z piętrową oficyną, dobudowaną na tyłach. W głębi parceli stał drewniany dom parterowy z zabudowaniami gospodarczymi, w tym murowaną z cegły stajnią. Na przełomie XVIII i XIX wieku nieruchomość należała do wielopokoleniowej rodziny Balińskich, gazdów utrzymujących się z gospodarowania na roli. W 1805 roku właścicielami domu byli Jan Baliński z żoną Marianną, a potem ich potomkowie.
Jednym z nich był Wincent Baliński zajmował się on prowadzeniem gospodarstwa rolnego oraz był wieloletnim radnym miejskim. Jego córka Anna nauczycielka wyszła za mąż za Michała Balarę pochodzącego z Frydmana. W 1923 roku rozpoczął pracę jako nauczyciel. W 1934 roku w Nowym Targu. Tutaj m.in. współpracował z redakcją Gazety Podhalańskiej, by w 1937 roku zostać jej naczelnym redaktorem (ze zmienionym tytułem Gazeta Podhala) . Jako pracownik Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego, był autorem broszur propagujących wypoczynek dzieci i młodzieży na Podhalu. Najmłodsza córka Józefa Balińska w 1936 roku poślubiła Franciszka Polaczyka (1907?1997), najstarszego syna Stanisława Polaczyka i Katarzyny z Zubków , właścicieli domu przy ul. Sobieskiego 6 oraz restauracji, którą prowadzili w latach 1919?1939 . Franciszek ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. 24 marca 1945 roku został powołany przez Radę Miejską na urząd burmistrza Nowego Targu. Po 1952 roku był wicestarostą w Nowym Targu . Właściciele kamienice wynajmowali pomieszczenia na sklepy i zakłady usługowe.
W międzywojniu od frontu kamienicy znajdował się sklep, a z tyłu piekarnia. W latach 1922 i 1926?1932 lokal usługowo-handlowy (1 pomieszczenie) dzierżawił m.in. zegarmistrz Dawid Fischer (ok. 1873?1933). W latach 1930?1933 najemcą lokalu sklepowego w kamienicy był Dawid Sperling (ur. 1896). Z zawodu był tapicerem, prowadził sprzedaż towarów mieszanych, m.in. wody sodowej, cukierków, ciastek, owoców oraz jarzyn. W 1938 roku wynajmował tu lokal doktor wszech nauk lekarskich ChaimWasserberger, ordynujący wcześniej przy ul. Długiej 99 . Był on kierownikiem Ubezpieczalni Społecznej w Nowym Targu . W tym czasie najemcą pomieszczenia na gabinet lekarski był dentysta Bernard Mindelgrun. W trakcie okupacji Niemcy wyeksmitowali żydowskich mieszkańców i ich krewnych do nowotarskiego getta.
Zobacz inne
2022-06-25Zapisy: Muzeum Drukarstwa w Nowym Targu,
ul. Sobieskiego 4, tel. 18 26 412 42.
2022-06-17
2022-05-18